اسرائیل و شکست دیپلماتیک در سوریه

این روز‌ها خبر‌های متعددی از ناکامی اسرائیلی‌ها در طرح‌ها و پروژه‌هایشان به‌منظور دور کردن سوریه و ایران از یکدیگر به گوش می‌رسد. صهیونیست‌ها که طی بحران سوریه از هیچ تلاشی به‌منظور ساقط کردن نظام سوریه فروگذار نکرده بودند پس از ناامیدی از امکان تحقق این خیال خام توطئه‌ای دیگر را برای پیشبرد اهداف خود در پیش گرفتند. هزینه سازی نسبت به حضور ایران برای نظام سوریه در این کشور و ارائه پیشنهاد‌های وسوسه‌انگیزی که مقامات این کشور را به‌سوی اختلاف با ایران سوق دهد تا به‌نوعی حضور دردسرساز ایران در سوریه برای اسرائیل را از بین ببرد. اما گویا شکست این پروژه‌ها چنان سنگین بوده که روزنامه محافظه‌کاری مانند اسرائیل هایوم هم به آن اعتراف کرده است. بر اساس گزارش این روزنامه، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، قصد داشته است به بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه کمک کند تا به جایگاه خوبی در جامعه بین‌المللی بازگردد و کشور‌ها دوباره روابط خود را با این رژیم عادی کنند و در عوض وی حضور ایران در سوریه را محدود کرده و یا ممنوع کند. این طرح ادعایی زمانی آشکار شد که بر اساس این گزارش، نفتالی بنت، نخست‌وزیر کنونی، اخیراً طرح سلف خود برای بازگرداندن اسد به جامعه بین‌المللی را که قرار بود در ازای خروج نیرو‌های مقاومت و عناصر نظامی ایرانی از این کشور انجام شود، لغو کرده است. بنا بر گزارش‌ها نتانیاهو سه سال پیش در نشستی که در شهر بیت‌المقدس برگزار شد با حضور مشاوران امنیت ملی آمریکا، اسرائیل و روسیه به این نتیجه رسیده بود که نظام سوریه با بازپس‌گیری بیشتر اراضی خود بر همه گروه‌های مخالف برتری پیداکرده و درنتیجه پیروز این بحران است و باید ازاین‌پس به راه‌هایی غیر از سرنگونی آن اندیشید.
به نوشته این روزنامه، مایر بن شبات، مشاور امنیت ملی وقت این رژیم، طرحی چندمرحله‌ای را به جان بولتون همتای آمریکایی خود و رئیس شورای امنیت روسیه معرفی کرده است.
این مقام ارشد اسرائیلی گفته است: در نظام دیپلماسی اعتقاد بر این بود که در شرایطی که ایجادشده، طرح پذیرش و مشروعیت بخشی بین‌المللی به‌نظام سوریه در ازای بیرون راندن ایران ازآنجا بهترین راه ممکن است. بر اساس این طرح پس از بیرون شدن نیرو‌های ایرانی، سوریه دوباره در اتحادیه عرب پذیرفته می‌شد و کشور‌های عربی خلیج‌فارس، به‌ویژه امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) سرمایه‌گذاری زیادی در آن می‌کردند. بااین‌حال، این طرح بدون درخواست‌های سیاسی محقق نمی‌شد، زیرا هدف آن وادار کردن دمشق به انجام یک سری اصلاحات بود که در وین پایتخت اتریش موردتوافق قرار می‌گرفت و پس‌ازآن انتخابات برای تعیین رهبری سوریه برگزار می‌شد.
نتانیاهو این طرح را تأیید کرده و از کشور‌های عربی که با اسرائیل روابط دارند دعوت نموده بود تا از این ابتکار عمل حمایت کنند که بنا بر گزارش‌ها، اردن و مصر بسیار موافق آن بودند. این مقام صهیونیستی افزود که اگرچه بین کشور‌های مختلف توافق وجود داشت که این کار درست است...، اما درنتیجه مبارزات انتخاباتی مکرر در اسرائیل و تغییر دولت در ایالات‌متحده و اسرائیل، این روند پیشرفت نکرد. همچنین این موضوع وجود داشت که آیا نظام سوریه به دلیل کمبود نیروی انسانی کافی امکان اینکه نیرو‌های ایرانی را از کشور خارج کند دارد یا خیر، که در همین رابطه تل‌آویو و به‌ویژه واشنگتن حتی در صورت رضایت سوریه به این طرح آن را امکان‌پذیر نمی‌دانستند. این مقام اسرائیل افزود: هیچ راه دیگری برای بیرون راندن ایرانی‌ها از سوریه وجود ندارد. تنها ترکیبی از حملات نظامی و یک فرآیند دیپلماتیک می‌تواند آن‌ها را به عقب‌نشینی وادار کند. در این طرح، هدف مشروعیت‌زدایی از حضور ایران در سوریه بود. اما در پایان، این گزارش می‌گوید که این طرح نه‌تن‌ها به دلیل تغییر در دولت‌های اسرائیل و آمریکا، بلکه به دلیل غیرقابل اجراشدن آن نیز کنار گذاشته شد. این مقام در پایان گفت: «ممکن است شرایطی ایجاد شود که درهرصورت شکست بخوریم.»
بنا به گفته این مقام اسرائیلی ازجمله دلایل غیرقابل اجرا بودن این طرح این است که ایرانی‌ها به درخواست نظام سوریه و خود شخص بشار اسد آنجا هستند و به‌سختی می‌توان سناریویی را تصور کرد که در آن او ایرانی‌ها را از سوریه بیرون کند.
این گزارش منتشرشده فقط بخشی از شکست تلاش‌های بی‌وقفه این رژیم در اختلاف‌افکنی میان ایران و سوریه را نشان می‌دهد. چندی پیش نیز در گزارشی که دریکی از مهم‌ترین اندیشکده‌های مطالعاتی اسرائیل منتشرشده بود هرگونه طرح اختلاف‌افکنی سیاسی میان ایران و سوریه را شکست‌خورده تلقی کرده بود. استدلال این اندیشکده این بود که نوع، کیفیت و تاریخ روابط ایران و سوریه و همچنین جنس حضور نظامی ایران در این کشور به‌گونه‌ای است که این دست اقدامات امکان واردکردن خللی در آن ندارند. در پایان نیز با این عبارت قابل‌توجه بحث خود را به پایان رسانده بود که وفاداری را که ایران با خون در سوریه خریده است به این سادگی‌ها نمی‌توان از بین برد.
بااین‌حال مسئولان جمهوری اسلامی باید نسبت به این توطئه‌های دشمنان کشور بسیار هوشیار باشند و نسبت به عواملی که می‌تواند دشمنانی مانند اسرائیل را نسبت به تزلزل روابط با سوریه ناامید کند توجه بیشتری داشته باشند. ازجمله مهم‌ترین عوامل تقویت و تعمیق روابط ایران با سوریه حوزه همکاری‌های اقتصادی است که متأسفانه در دولت بی‌تدبیر یازدهم و دوازدهم توجه چندانی به آن نشد و به‌این‌ترتیب اسرائیلی‌ها را نسبت به رابطه ایران و سوریه به طمع انداخت.